กล้าหาญ (๖๒๔)

กล้าหาญ น. กล้าหาญ คือคำวิเศษนาม แสดงวิเศษให้เห็น ไปถึง ผู้ไม่หวั่นเกรงใคร คนนั้น ไม่หวั่นไหวเลย, ใครก็ตามเป็นวีรบุรุษ องอาจ ไม่กลัวเกรงใคร ว่า เป็นคนกล้าหาญ จิตใจไม่สะทกสะท้าน คือว่า เก่งกล้า อาจหาญ ฉะนั้น แล้วว่า กล้าหาญ มีจิตใจสู้ กระทำเรื่องยาก ๆ ก่อนใคร ๆ คนนั้นจึงจะถูกเรียกว่า กล้าหาญ, โดยมากเป็นสำนวน ก็ว่า กล้าหาญชาญชัย, แกล้วกล้าอาจหาญ ได้กระทำในกิจธุระ นั้น ๆ เป็นต้น โดยมากเขาจะใช้พูดชมกับนักรบ คนที่ได้รบชนะ

ตัวอย่างการใช้งาน : พบในรามเกียรติ์ ว่าลงเป็นกลอน เช่น ‘มึงเป็นแต่ข้ามนุษย์, อ้างอวดฤทธิรุทรกล้าหาญ.’ และเช่นว่า ‘จึ่งจับศรสิทธิ์ฤทธิรงค์, อันทรงเดชากล้าหาญ.’ และว่า ในขุนช้างขุนแผน อาทิ ว่า ‘ทูลขอคนโทษก็โปรดปราน, สามสิบห้ากล้าหาญสิ้นทั้งหลาย.’ เป็นต้น มีแล้ว

ที่มา : คำนี้พบเห็นมาก ว่าคือ อาการไม่สะทกสะท้าน ต่อสิ่งที่มาถึง เข้ามาท้าทาย ไม่แสยง และใจไม่ระย่อ เก่งกาจ ยิ่งว่าตามประวัติศาสตร์ศึกสงครามด้วยแล้ว ยิ่งพบมาก ที่หนังสือจะเขียนกล่าวถึง ว่า ความกล้าหาญ และคนกล้าหาญ ซึ่งประเสริฐ ความในพระไตรปิฎกประเทศเราก็พบ ว่าท่านใช้พูดไปในเรื่องของมนุษย์ ผู้กล้าประพฤติธรรม และเผชิญกับสิ่งเร้นลับ ว่า กล้าหาญ เช่นนั้น, แต่ว่า เฉพาะในพจนานุกรมราชบัณฑิต ว่า “อาจหาญ” คือ ความกล้า และว่า กล้าหาญ และ“เก่งกาจ” ก็ว่า แต่ว่าโดยที่ยังไม่ค่อยได้อธิบายรายละเอียดอะไรมากนัก และ คำว่า “กล้าหาญ” โดยตรง ไม่ได้ให้พูดถึง