แดน (๗๘๙)

แดน น.
อธิบาย พบเห็นเพิ่มเติม ด้วยมีศัพท์ คำว่า “แดน” เห็นควรแต่น่าจะบอกเพิ่มเข้ามา ปรากฏ อยู่ในกลอนสมุดไทย และบทหนังสือทางวรรณคดี เป็นที่น่าฟังได้ อาทิ เช่นว่า โคลงกลอน บทละครเรื่องรามเกียรติ์, และคำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม, ตามลำดับ ความว่า “...พระคุณใหญ่หลวงมหึมา, ดินแดนแผ่นฟ้าไม่เปรียบได้. ทุกวันตานี้ไม่เห็นใคร, ความชราเจ็บไข้ก็ยายี...” และว่า “...มีพระราชอาณาเขตรกว้างขวาง ทิศเหนือถึงแดนลาว ทิศใต้ถึงแดนแขกมาลายู ทิศตะวันออกถึงแดนเมืองเขมร ทิศตะวันตกถึงแดนมอญ มีเจ้าประเทศราช...” เป็นต้นนั้น ฟังเห็นคำศัพท์มา ว่า แดน! จนจะต้องรวมไว้สักแบบหนึ่ง ให้รู้ดี มากขึ้น (อ้าง³)

ผลการค้นหา “แดน”
ที่มาจาก พจนานุกรมนี้
แดน
น. เขต, พื้นที่ที่กำหนดไว้โดยตรงหรือโดยหมายรู้กัน, เช่น ชายแดน ลํ้าแดน, ถิ่นที่มีคน สัตว์ หรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งประเภทเดียวกันอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น แดนผู้ร้าย แดนเสือโคร่ง แดนกล้วยไข่ แดนโลกีย์, โลก เช่น สตรีใดในพิภพจบแดน ไม่มีใครได้แค้นเหมือนอกข้า ด้วยใฝ่รักให้เกินพักตรา จะมีแต่เวทนาเป็นเนืองนิตย์ (อิเหนา).
ลูกคำของ “แดน” คือ แดนสนธยา แดนแห่งกรรมสิทธิ์ แดนไตร

อักขราภิธานศรับท์ ของหมอปรัดเล ความดังนี้
แดน, แว่นแคว้น, แขวง, จังหวัด, เขตร, ถิ่น, ที่, คือแว่นแคว้น ฤๅเขตร์ นั้น, เหมือนอย่างเขาพูดกัน ว่า, เขตร์แดนเมืองไทย เป็นต้นนั้น

ตัวอย่างการใช้งาน พิจารณาความหมายเพิ่มเติม
ร่างศัพท์ ว่า แดน แปลว่า เขตของประเทศ ของสถานที่ บริเวณ, พื้นดินสถานที่ตรงปลายมีที่อยู่ เหตุนั้นตั้งขึ้น ว่า เขตแดน เป็นแดน หรือว่า อันที่ใจเกิดมาเป็นภพ เป็นภวะ มีสภาพ ก็ว่า แดน เช่นว่า แดนเกิด แดนโลก, ดินแดน แขวง เขตปกครอง ถิ่นที่ บริหารครอบครองอยู่ ว่าคือ แดน ว่านั้น (อ้าง¹)

แหล่งอ้างอิง ที่อ้าง บอกอธิบายความ บันทึกคำอ้างอย่างเดียว ตามคำท่านอ้างดีแล้ว ขออ้างตามทุกแห่ง (อ้าง²)