สาริกา (๖๘๙)

สาริกา น. ความหมาย ให้แปลอย่างเดียวกับคำว่า สาลิกา (อักษร ล ลิง) ควรเป็นการแต่ศัพท์เขียนได้ ๒ อย่าง หรือหลาย ๆ อย่าง, เป็นตามการจริงแต่ว่า ใครผู้ใดถนัดอ่านเสียง ร เรือ หรือ เสียง ประเภทไหน พอดี ก็จงอ่านได้ดี ตามนั้น แล้ว ก็จึงให้มักเขียน ร เรือ ไปเลยก็ได้ หรือใครจะเขียน ล ลิง ก็ได้ หากว่าคนผู้นั้น ยังกลัวอยู่ว่าจะอ่านยาก

ตัวอย่างการใช้งาน : ตัวอย่าง นั้นเห็นมีมาก ปรากฏในวรรณคดีเรื่อง พระพุทธบาทก็มี อย่าให้ต้องว่าอ้างพระไตรปิฎก เพราะที่พระไตรปิฎก ด้วยพระอรรถกถาจารย์นั้นก็มี, ถึงตลอดความทั่วแล้ว ปัจจุบันใช้เขียนกันทั้ง ๒ อย่าง ชื่อตำบล หมู่บ้าน ชื่อถ้ำ ชื่อเพลง เครื่องราง ให้เขียนไปอย่างหนึ่งอย่างไรก็ได้ เป็นอันรู้หมาย เหมือนกัน ทั้ง ๒ ชื่อ แต่ทีนี้จะต้องแจ้งไว้ เพราะว่ายังไม่อาจจะหาพบในที่นี้

ที่มา : หาจะอ้าง แล้ว ก็ต้องวิจัยบ้างสักหน่อย คือว่านกอันนี้นั้น มันมีหลายชนิดจำนวน มากหลายพันธุ์ คงจะว่าไปได้ทั้ง ๒ ข้าง เพราะจำพวกนกพูดได้ มีทั้งนกเอี้ยง และอีกชนิดหนึ่ง นั้น ก็คือพวกนกแก้ว อันว่า สาริกา (สังสกฤต ว่า ศาริกา) ควรอยู่ระหว่าง นกเอี้ยง กับ นกแก้ว คงเป็นไปได้, ถึงว่า ยังมีพวกนกแขกเต้า อีกจำพวกหนึ่งด้วย ที่เป็นนกพูดได้ เช่นนั้น คนถึงเห็นนกตัวจริง ๆ คิดว่า ก็คงยังเข้าใจยาก เพราะว่ามันมีกันหลายชนิด เรียกไปอย่างนั้นบ้าง พูดถึงอย่างนี้บ้าง ก็เลยต้องพากันพอใจ ที่จะพูด จะให้คนเขียนไปได้หลายอย่าง ตามไปให้ถึงความจริงแล้ว ฉะนั้น ราชบัณฑิต กรมกอง เกณฑ์การกระทำศัพท์สังเคราะห์ เป็นที่พึ่ง ก็ที่ควร จะกระทำคำสอบถาม บอกการพิจารณาให้, แล้วก็จงให้ เขียนคำว่า “สาฬิกา” เสียอีกคำหนึ่ง เลยก็ได้ คำจะได้ใกล้กันกะความที่คนจะว่า ไปตามชนิดของนก แต่ละชนิด ๆ รูปร่าง ทรวดทรง ลวดลายและสีสัน แลเสียงร้องของมัน ตามแต่ที่พวกมันก็ไม่ได้เหมือนกันซะเลย จนจะต้องให้เรียกชื่อเดียวด้วยกันไปซะทั้งหมด